روش های از بین بردن خشونت در کودکان
در این مطلب به توضیح انواع پرخاشگری و راه های مقابله با آن اشاره هایی می شود.پرخاشگری واکنشی اسـت عاطفی که هدف آن مانع یا حذف عامل تهدید اسـت.
در این مطلب به توضیح انواع پرخاشگری و راه های مقابله با آن اشاره هایی می شود.پرخاشگری واکنشی اسـت عاطفی که هدف آن مانع یا حذف عامل تهدید اسـت.
پرخاشگری بر دو نوع اسـت پرخاشگری وسیله ای و پرخاشگری خصمانه
پرخاشگری وسیله ای عبارت اسـت از حمله به دیگران به خاطر بدست آوردن وسیله ای خاص یا رسیدن به هدفی.
پرخاشگری خصمانه عبارت اسـت از حمله به
دیگران به قصد و هدف آسیب زدن به آنها، که معمولا به صورت لفظی و بدنی صورت
می گیرد و با افزایش سن، پرخاشگری لفظی جای پرخاشگری بدنی را می گیرد.
احساس خشم معمولا توام با پرخاشگری، جار و جنجال و دعوا نسبت به شی یا کسی که خواستگاه ناکامی و موجود خشم اسـت ابراز می شود.
کودک ۳ یا ۴ ساله خشم خود را به وسیله
استفاده از قدرت بیان خود خاموش می کند و داد و فریاد و ناسزا گویی دارد.
کودک اگر از راه های ابتدایی (گریه و لگد زدن) خشم خود را تسکین ندهد، به
راه های دیگری متوصل می شود. کودکان ۵ تا ۶ ساله از راه کناره گیری و
کودکان بزرگ تر از طریق جریحه دار کردن احساسات دیگران خشمشان را تسکین می
دهند.
باید دانست که بخشی از رفتارهای کودک
طبیعی اسـت و نمی توان از آن نتیجه گرفت که کودک پرخاشگر شده اسـت. مثلا کودک
در مراحل طبیعی رشد خود به مرحله ای می رسد که احساس مالکیت را درک می کند
در این مرحله نسبت به وسایل و اسباب بازی هایش تعلق خاطر پیدا می کند و
اگر کسی آنها را بردارد واکنش های سرسختانه ای از خود نشان می دهد. در این
نمونه نمی توان گفت که او پرخاشگر شده اسـت، بلکه او سعی می کند بیاموزد که
چگونه از حریم خود دفاع کند. در این شرایط باید به مرور به او مهربانی،
سخاوت، دوستی، مشارکت و پذیرفتن دیگران را آموخت.
اگر فکر می کنید که فرزندتان دچار
پرخاشگری شده اسـت سعی کنید عوامل پرخاشگری او را پیدا کنید و بر اساس آن،
شیوه برخورد خود را تعیین کنید.
برخی از عواملی که در بروز پرخاشگری موثر هستند:
رفتارهای پرخاشگرانه پدر و مادر نسبت به هم ( این مهمترین عاملی اسـت که موجب پرخاشگری در کودکان می شود)
الگو پذیری از اطرافیان
ناکامی( این از عوامل شایعی اسـت که ممکن اسـت خود شما نیز آن را تجربه کرده باشید)
اضطراب و نگرانی
کشمکش درونی و قرار گرفتن بر سر دوراهی
افسردگی
مورد خشونت واقع شدن
احساس حقارت
پرخاشگری سطوح متفاوتی دارد و در میان
پسران نیز بیش از دختران دیده می شود نوع رفتار پرخاشگرانه اغلب در پسرها و
دخترها متفاوت اسـت. پسر ها برخورد های فیزیکی و جسمانی بیشتر نشان می دهند
در حالی که دخترها بیشتر به فریاد زدن روی می آورند.
دقت کنید که مبادا فرزند شما از ناکامی بی موردی رنج ببرد. در بسیاری از مواقع، ناکامی می تواند به پرخاشگری منجر شود.
هنگامی که بر سر دوراهی انتخاب قرار می
گیرد به او کمک کنید تا به سرعت و دقت، درست ترین راه را انتخاتب کند. مثلا
اگر در یک زمان با دیدن بچه های دیگر دوست دارد در منزل بماند و مدرسه
نرود، خیلی سریع دلایل مهمتر بودن کاری را که باید در این لحظه انجام دهد
را یاد آور شوید. وقتی خودش این انتخاب را تایید کرد برای انجام کار آماده
اش کنید.
می توانید به جای آن که بگویید: (تو خجالت نمی کشی همه بچه های هم
سن و سال تو به مدرسه می روند!) بگویید: ( عزیزم میدانم دوست داری الان در
خانه بمانی، اما با رفتن به مدرسه دوستانی پیدا می کنی که هم می توانی با
آنها درس بخوانی و هم در حیاط مدرسه بازی کنی، من هم منتظر می مانم تا وقتی
برگشتی برایم تعریف کنی که چه کارهایی در مدرسه انجام دادی. ولی اگر در
خانه بمانی فقط می توانی همان کارهای همیشگی را انجام بدهی. به نظرت کدام
بهتر اسـت؟).
محدودیت هایی را برای کنترل پرخاشگری وضع
کنید و اعلام کنید که این قوانین برای همه اعضای خانواده اسـت و آن ها را به
اطلاع کودک برسانید. مثلا قرار بگذارید، اگر کسی به هر دلیلی در خانه
فریاد بزند و چیزی پرتاب کند، افراد خانواده به مدت ۱۵ دقیقه با او صحبت
نخواهند کرد و او از تماشای تلویزیون محروم خواهد شد. و اگر بخاطر این
محرومیت عذر خواهی کرد و علتش را توضیح داد این محرومیت رفع می شود ولی اگر
تکرار کند از بازی کردن محروم می شود.
در صورتی که به دیدن فیلم ها و تصاویر
خشونت آمیز می پردازد آرام آرام زمان دیدن این فیلم ها و زمینه دیدن این
تصاویر را محدود و محدودتر کنید.
آنچه نباید انجام داد:
در حضور کودک با دیگران برخورد خشونت آمیز نداشته باشید.
با کودک هرگز با خشونت برخورد نکنید.
کودک را در وضعیت اضطراب و نگرانی قرار ندهید.
نسبت به رفتارهای پرخاشگرانه او بی تفاوت نباشید. به ویژه اگر این رفتار ها همراه با حالات خاص دیگری مثل افسردگی، اضطراب و … باشد.
هیچ گاه اجازه ندهید اعضای خانواده یا دیگران، کودکان را مسخره کنند.
از خشونت او حمایت نکنید.
هرگز از تنبیه بدنی استفاده نکنید.
کارهایی که باید انجام دهیم:
ریشه اضطراب و نگرانی کودک را شناسایی و
برطرف کنید.معمولا کودکی که بر اثر اضطراب پرخاشگری می کند بلافاصله پشیمان
می شود و عذرخواهی می کند، در این صورت حتما عذرخواهی اش را بپذیرید و با
او با نرمی و ملایمت صحبت کنید تا علت نگرانی اش را پیدا کنید. مثلا بجای
آن که بگویید: ( معذرت خواهی چه فایده ای دارد تو همیشه مرا ناراحت می کنی،
اینطور که نمی شود) می توانید بگویید: (من می فهمم که بعضی چیزها تو را
عصبانی می کند ولی ما وقتی عصبی هستیم به خودمان آسیب می رسانیم، چه چیزی
این قدر تو را ناراحت کرده اسـت؟).
اگر در حضور کودک از دست کسی عصبانی شدید،
از فریاد و ناسزا گویی خودداری کنید و بگویید: ( چون الان ناراحتم نمی
توانم راجع به این موضوع صحبت کنم).
همراه او به دیدن برنامه تلوزیونی بنشینید
و صحنه پرخاشگری آن را با کمک او تفسیر کنید، مثلا بجای آن که بگویید: تو
هم وقتی عصبانی می شوی همین طوری هستی! می توان گفت: این فرد چرا این قدر
عصبانی شد؟ به این ترتیب راه گفت و گو باز می شود. پاسخ هایش را رد نکنید!
راه های درست برخورد را در حین گفت و گو می توان بیان کنید.
به جای مقایسه او با دیگران رفتار های آرام او را تقویت و تشویق کنید.
کودک به تخلیه هیجاناتش نیاز دارد، با برگزاری یک مسابقه خانوادگی یا گردش توام با هیجان این فرصت را برایش فراهم کنید.
اگر او کودکی خشن اسـت می توانید با
برگزاری کارهای گروهی بیشتر و گوش دادن فعال به آرامش او کمک کنید. گوش
دادن فعال یعنی اینکه در حین صحبت او، واکنش های مختلف نشان ندهید تا او
بداند به حرف هایش توجه دارید.
خوب اسـت بدانید که فرزند شما علاقه دارد به او توجه کنید و به او فرصت دهید و پناهش باشید، بی تردید نتیجه خواهید گرفت.
نگارنده: کارشناس علوم تربیتی میترا زارع زادگان
این مطلب روش های از بین بردن خشونت در کودکان در سایت مفیدستان
لینک منبع و پست :روش های از بین بردن خشونت در کودکان
http://mofidestan.ir/%d8%b1%d9%88%d8%b4-%d9%87%d8%a7%db%8c-%d8%a7%d8%b2-%d8%a8%db%8c%d9%86-%d8%a8%d8%b1%d8%af%d9%86-%d8%ae%d8%b4%d9%88%d9%86%d8%aa-%d8%af%d8%b1-%da%a9%d9%88%d8%af%da%a9%d8%a7%d9%86/