اگر همه وعده های غذایی ما طوری تنظیم شوند که در بشقاب روبروی ما در وعده ناهار و شام همه مواد غذایی مورد نیاز بدن گنجانده شده باشند,ما همیشه تنی سالم و سلامت خواهیم داشت.
اوایل دهه ی 90 میلادی، تعریفی که سازمان های بین المللی (وزارت کشاورزی امریکا) برای راهنمای غذای سالم معرفی می کردند، هرم غذایی بود. هرمی که بسیاری از ما در کتاب های درسی و مجلات مختلف تصویر آن را دیده بودیم.
هرمی که بر پایه ی نان و غلات، و در ردیف های بعدی، به ترتیب، سبزی ها و میوه ها، در طبقه ی سوم لبنیات و پروتئین ها، و در راس آن، شیرینی ها و روغن ها و چربی ها قرار داشت. اما به خاطر سپاری این هرم، کار بسیار دشواری بود. از طرفی، فهم این هرم برای همه ی افراد کار ساده ای نبود.
تا اینکه چند سال قبل، جمعی از متخصصان تغذیه در دانشکاه هاروارد، بشقاب غذای من را به عنوان راهنمایی برای تغذیه صحیح معرفی کردند. با توجه به شکل و ظاهری که برای این بشقاب طراحی شد، فهم ، به خاطر سپاری و به کارگیری آن آسان تر است. در اینجا، به معرفی بشقاب غذای سالم و گروه های غذایی این بشقاب می پردازیم.
بشقاب غذای من با رنگ های مختلفی تقسیم بندی شده است و هر رنگ مشخص کننده ی یک ماده ی غذایی است که برای بدن لازم و ضروری است.این بشقاب، دو پیام اصلی دارد.
1. رعایت اصل تنوع در برنامه ی غذایی روزانه
2. رعایت میزان مصرف مواد غذایی با توجه به اهمیت آن برای بدن
رنگ سبز: سبزیجات
تمامی سبزیجات و 100% آب سبزیجات به این گروه تعلق دارند. سبزیجات می توانند به صورت های مختلف، خام، پخته، یخ زده، خشک شده و حتی خورد شده و پوره شده باشند.سبزیجات را براساس مواد مغذی تشکیل دهنده ی آن به 5 دسته تقسیم می شوند:
1. سبزیجات برگ سبز تیره
2. سبزیجات نشاسته ای
3. سبزیجات نارنجی و قرمز
4. نخود و لوبیا سبز
5. سایر سبزیجات
چه میزان سبزیجات مورد نیاز است؟
میزان نیاز به سبزیجات، بسته به سن، جنس، میزان فعالیت بدنی متفاوت است.
گروه های سنی میزان مورد نیاز
کودکان ———- 2 – 3 سال ———- 1 فنجان
کودکان ———- 4 – 8 سال ———- 1.5 فنجان
دختران ———– 9 – 13 سال ———- 2 فنجان
دختران ———– 14 – 18 سال ———- 2.5 فنجان
پسران ———- 9 – 13 سال ———– 2.5 فنجان
پسران ———- 14 – 18 سال ———– 3 فنجان
زنان ———– 19 – 30 سال ————- 2.5 فنجان
زنان ———— 31 – 50 سال ————- 2.5 فنجان
زنان ————- بیشتر از 51 سال ———– 2.5 فنجان
مردان ———— 19 – 30 سال ————- 3 فنجان
مردان ————31 – 50 سال ————3 فنجان
مردان ———– بیشتر از 51 سال ———– 2.5 فنجان
این میزان ها برای افرادی که کمتر از روزانه 30 دقیقه فعالیت بدنی دارند، همراه با فعالیت های معمول روزانه توصیه می شود.برای افرادی که از جهت فعالیت بدنی فعال تر هستند، باید میزان بیشتری مصرف کنند تا متناسب با میزان کالری مورد نیاز روزانه آنها باشد.
منظور از فنجان برای اندازه گیری سبزیجات چیست؟به طور کلی، 1 فنجان سبزیجات خام یا پخته یا آب سبزیجات، یا دو فنجان سبزیجات برگ سبز خام به منظور 1 فنجان در گروه سبزیجات قرار می گیرد.
برخی خوراکی ها و مواد غذایی هستند که در معده با هم سازگاری ندارند و ما نباید آنها را یکجا و با هم بخوریم. ادامه مطلب را با هم بخوانیم. یادتان باشد هر ترکیب مواد غذایی که خوش رنگ و خوش مزه به نظر میرسید برای بدن تان مفید نیست. با ما در این نوشتار همراه باشید تااز ۹ ترکیب مواد غذایی خطرناک باخبر شوید.
۱. میوه به همراه غذا یا بعد از آن
میوه به سرعت جذب می‌شود، اما وقتی آن را با غلات، گوشت یا محصولات خشک‌شده ترکیب می‌کنید، می‌تواند به مدت طولانی در مجرای گوارش بماند و شروع به تخمیر کند. ما نمی‌خواهیم این اتفاق بیفتد تا بتوانیم از دیواره‌های روده‌مان محافظت کنیم. بنابراین میوه را فقط قبل از غذا بخورید.
۲. پروتئین حیوانی و نشاسته
این دو با هم می‌تواننند تاثیر هر درشت‌مغذی و تاثیر یک‌دیگر را خنثی کنند. به علاوه می‌تواند سبب مشکلات گاز معده، ناراحتی و نفخ شکم شود. این بار این را در نظر داشته‌باشید و آن حس نفخ را فراموش کنید.
۳. لیمو ترش سبز
یک داروی مشهور سرفه دکسترومتورفان است. ترکیب این دارو با لیمو ترش اثرات جانبی ناخواسته، از جمله توهم و بی‌خوابی را افزایش می‌دهد. لیمو ترش سبز می‌تواند آنزیم‌هایی را که کلسترول را می‌شکنند مسدود کند یا مانع فعالیت آنها شود و به این طریق استاتین را پایین بیاورد. بنابراین این بار، ما توصیه می‌کنیم برای دریافت رهنمودی روشن این موضوع را با دکتر داروساز کنترل کنید.
۴. کربوهیدارت‌های نشاسته‌ای و گوجه‌فرنگی
به یاد داشته‌باشید که گوجه فرنگی یک میوه‌ی اسیدی است. وقتی آن را با کربوهیدرات نشاسته ترکیب می‌کنید (مثلا برنج یا سیب زمینی شیرین)، خودتان را در معرض خطر سوءهاضمه و دیگر مشکلات گوارشی قرار می‌دهید. از طرف دیگر وقتی هر دو چیز را هم‌زمان می‌خورید، می‌تواند سبب خستگی مفرط شود.
۵. میوه و ماست
مراقب این یکی باشید! محصولات لبنی می‌تواند سبب انقباض شود، و سینوس‌ها را مسدود کند… و وقتی آنها را با میوه ترکیب می‌کنید، حتی بدتر هم می‌شود. بنابراین، گزینه‌ی دیگری که می‌توانید امتحان کنید ماست یونانی طبیعی بدون میوه‌ی اضافی است.
۶. غلات صبحانه و شیر
این می‌تواند برای شما یک اکتشاف باشد. این سال‌ها به عنوان صبحانه‌ای برای بیرون مصرف شده‌است! خوب، وقتی این کار را می‌کنید بدن را تحت استرس قرار می‌دهید چون هر دوی این‌ها حاوی کربوهیدرات‌های سریع هضم‌شونده هستند.
بنابراین خوردن هم‌زمان آنها می‌تواند سبب افزایش ناگهانی قند خون شود. این باعث می‌شود احساس خستگی کنید و بیشتر هوس خوراکی‌های بی‌کیفیت بکنید. و این دقیقا همان چیزی است که ما می‌خواهیم از آن اجتناب کنید!
۷. نوشیدنی الکلی و پودینگ
متاسفانه کسانی که عاشق شیرینی هستند باید بدانند که الکل سطح قند خون را به هم می‌ریزد و تولید انسولین را افزایش می‌دهد. بنابراین، اگر دسر هم بخورید، قندی که در آن وجود دارد به عنوان چربی ذخیره، و منجر به افزایش وزن ناسالم می‌شود.
۸. همبرگر و سیب‌زمینی سرخ‌کرده
این یکی غافلگیرکننده نیست. غذای حاضری معمولا ناسالم است. خوراکی‌های بیش از حد پخته‌شده با میزان چربی زیاد به همراه قند موجود در سیب‌زمینی سرخ‌کرده می‌تواند سیتوکین بسازد، در نتیجه می‌تواند سبب تورم و تسریع فرآیند پیری شود. این بار دوباره درباره‌اش فکر کنید!
۹. کیک و آب‌میوه
اگر به دنبال کالری زیاد و مواد مغذی کم هستید این گزینه‌ی خوبی است. بنابراین، کاملا برای شما بد است. ممکن است منجر به افت انرژی شما و ولع به خوراکی شود. این مصرف قند و کمبود پروتئین و برخورد فیبرهای این دو خوراکی، سطح قند خون را به هم می‌ریزد. بنابراین این بار سراغ کیکی با غلات کامل بروید!