مهدی دولتخواه در سن ۱۲ تا ۱۸ ماهگی
ترس کودک از تاریکی برایش مفهوم نیافته پس از این سن، کودک توان مراقبت از خود را دارد،
اما پیش از آن، توان مراقبت از خود را ندارد و ممکن اســت دچار آسیب شود.
وی با اشاره به اینکه گرمای
وجود مادر و صدای ضربان قلب او در آرامش و رشد عاطفی کودک بسیار مؤثر اســت، افزود: تماس
بدنی کودک با مادر، سبب افزایش ترشح هورمون پرولاکتین در شیر مادر میشود و افزون بر
این، مادر میتواند در مرحله آسیبپذیری خواب کودک به او کمک کرده و برای انتقال کودک
از خواب سبک به عمیق و برعکس، به او یاری رساند.
کودک باید از نظر محبت سیر باشد در اینصورت جدا شدن برایش راحت تر
خواهد بود، چراکه اگر به کودک توجه نکرده و یا کم توجهی کنیم دوست دارد زمان خواب،
بین پدر و مادر بخوابد.
دولتخواه تصریح کرد: بهتر اســت زمانی که کودک در اتاق شما میخوابد رختخواب
جداگانهای داشته باشد و در رختخواب خود و با کمی فاصله کنار شما بخوابد.
وی بیان کرد: برای اینکه به ویژه بعد از سال اول، کودک را جدا کنیم بهتر
اســت والدین در اتاق خواب کودک حضور پیدا کنند برای او قصه بگویند تا به خواب رود.
کودک در سن بالاتر بوده و تا صبح چند بار بیدار میشود و میخواهد
به رختخواب والدین برگشته و پیش آنها بخوابد، در اینجا مقاومت والدین به ویژه مادر
نقش اساسی و مهم را دارد.
دولتخوه ادامه داد: در این زمان مادر باید به همراه کودک به اتاق او برگردد
و تا موقع خوابیدن کنار او باقی بماند، اگر مادر تنها یک مرتبه به کودک اجازه خوابیدن
در کنار خود را بدهد، تمام زحماتش از بین خواهد رفت.
وی اظهارکرد: گاهی ممکن اســت در زمان بروز حادثهای ناگوار در دل کودک
ترس ایجاد شود و بخواهد تا مدتی پیش والدین بخوابد در این صورت نیز توصیه می شود رختخواب
او کاملا جدا و با فاصله باشد.
کودکتان را مرحله به مرحله از خود جدا کنید
اگر سن
کودک شما بالاتر رفته و اتاق خواب او را جدا نکرده اید توصیه میشود از جدا کردن مرحله
به مرحله استفاده کنید، یعنی کودک در مرحله اول در رختخواب خود در اتاق والدین بخوابد،
بعد رختخواب او به تدریج فاصله بیشتری از رختخواب والدین گرفته تا آنکه به اتاق خودش
منتقل شود.
دولتخواه با تاکید بر اینکه لازم اســت که محیط خواب تاریک و آرام باشد
پس هرگز کودک خود را از تاریکی نترسانید، اظهارکرد: نور موجب میشود که برخی از هورمون
ها که درطول شب و تاریکی می توانند در بدن تاثیر داشته باشند به میزان لازم ترشح نشوند.
وی یادآور شد: بعضی از والدین کودکان خود را از تاریکی ترسانده و باعث
می شوند تا کودک اعتماد به نفس کافی برای تنها خوابیدن را نداشته باشد، برای اینکه
کودکتان تاریکی و روشنایی را درک کند گاهی در قالب بازی او را بلند کنید تا خودش لامپ
را روشن و خاموش کند.
اگر کودک شما در برابر این عمل از خود استقامت
نشان می دهد ابتدا تخت او را در اتاق خود قرار دهید سپس فاصله تخت را از تخت خود دور
کنید و به تدریج آن را به اتاق خودش انتقال دهید.
دولتخواه ادامه داد: راه دیگر تشویق کردن کودک اســت به کودک خود وعده بدهید
هر روز صبح که از خواب بلند می شود اگر در تخت خواب خودش باشد یک هدیه دریافت میکند.
وی اظهار کرد: زمانی که کودک به خوابیدن در تخت خواب والدینش تمایل نشان
میدهد مادر نباید این اجازه را به او داده و تلاش کند با استفاده از سرگرمیهای مختلف
مانند خواندن شعر و یا تعریف کردن داستان مورد علاقه کودک، او را به اتاق خودش برگرداند.
جدا کردن اتاق کودک در ابتدای تولد یکی از
راهکارهای اصلی برای کاهش ترس و اضطراب اســت و نقش موثری در وابسته نشدن کودک به مادر
دارد.
دولتخواه افزود: بسیاری از مادران به خاطر راحتی خود و تصور اینکه نباید
نوزاد را از خود دور کنند معمولا اتاق کودک را جدا نمیکنند، در صورتی که همین جدا
نکردن کودک از خود، ریشه بسیاری از وابستگیها و ترس و اضطرابها اســت.
وی با اشاره به اینکه ترس در کودکان بسته به شرایط سنی آنها درجات گوناگونی
دارد، تصریح کرد: بخش اعظم هراسهای کودکان دو ساله، ناشی از صداهای غریب و نامأنوس
برای آنهاست، اما برخی دیگر از ترسهای کودکان در این مقطع سنی جنبه دیداری نیز دارد.
نوع دیگر
از ترس و هراسهای این سنین از کودکی به ترسهای شخصی و فردی آنها مربوط اســت؛ ترس هایی
چون وحشت از رفتن مادر از منزل برای انجام کار یا جدا ماندن از او هنگام خواب یا ترسیدن
از حیوانات به خصوص حیوانات وحشی از این نوع ترس اســت.
دولتخواه یادآورشد: علاوه بر اینها ترسیدن از تاریکی یا زیرزمین خانهها
یا هراس از دزد یا اشخاصی که در گوشه ای پنهان شده اند از دیگر ترسهای رایج در سنین
بین سه تا چهار سالگی اســت اما با بزرگ تر شدن بچهها، باز هم به احتمال زیاد نوع ترسهای
آنها دچار تغییراتی میشود که این امر به این دلیل نگاه معقولتر به دنیای اطرافشان
اســت.
تحسین خصوصیات کودکان انگیزه بخش برای زندگی و آینده آنها اســت
وی با اشاره به اینکه سعی کنید همیشه خصوصیات برجسته کودک را هر چند ناچیز
و کوچک تحسین کنید، افزود: با بزرگ جلوه دادن شهامتهای کوچک کودک، او را در خصوص رفتن
به تاریکی، تنها خوابیدن و شنا کردن در آب حمایت کرده و به او اعتماد به نفس ببخشید
تا برای گام های بعدی در زندگی اش انگیزه و تمایل داشته باشد.
نگرانیها و ترس فرزندان خود را مورد تمسخر قرار
ندهید و هرگز آنها را به خاطر ترسی که دارند، تحقیر و سرزنش نکنید وبا آنکه چنین ترسهایی
ممکن اســت ساده لوحانه یا غیرمنطقی به نظر آید، ولی برای فرزند شما واقعی و جدی هستند.
وی ادامه داد: گوش دهید و ببینید ترس های فرزند شما چیست، این ترسها
را تصدیق کرده و بگذارید فرزندتان بداند که مایل به کمک کردن به او هستید و به او فرصت
دهید تا بتواند بر این ترسها چیره شود.
ممکن اســت
هفتهها یا ماهها و حتی مدت بیشتری طول بکشد، گفت و شنود با فرزندان درباره ترسها
و نگرانیهایشان باعث می شود که از اثر فراگیر آنها کم کند.
دولتخواه خاطرنشان کرد: با گفتن راجع به ترس های خود و نحوه چیره شدن
آنها سعی کنید که حساسیت آنان را نسبت به منبع ایجاد ترس کم کنید و به ترسش احترام
بگذارید و او را با ترسی که دارد بپذیرید.
این مطلب چه زمان اتاق کودک خود را جدا کنیم؟ در سایت مفیدستان
در حالی که در جامعه امروزی افراد زیادی به دنبال کاهش وزن هستند,افرادی هم وجود دارند که به دنبال افزایش وزن و چاقی هستند و از لاغری مفرط رنج میبرند.
لاغری مفرط یا کاهش وزن ناخواسته
واژه ی کم وزنی برای کسانی که 15 تا 20 درصد یا بیشتر در زیر وزن استاندارد پذیرفته شده می باشند (BMI کمتر از 18.5)، کاربرد دارد.
اغلب لاغری مفرط علامت بیماری است و باید از نظر پزشکی مورد ارزیابی قرار گیرد و در برخی افراد کسب وزن مورد نیاز است، چرا که لاغری مفرط با خطرات بیشتری نسبت به چاقی مفرط همراه است، به خصوص با بالا رفتن سن و در افراد مسن.
– سوء تغذیه ممکن است منجر به کاهش عملکرد هیپوفیز ، تیروئید ، غدد تناسلی و غده آدرنال شود.
– عوامل خطر دیگر شامل از دست دادن انرژی و استعداد ابتلا به عفونت و جراحت و مشکلات روانی می باشد.
علل احتمالی لاغری
علل احتمالی لاغری عبارتند از :
مصرف مقادیر ناکافی غذا ، فعالیت زیاد نظیر ورزشکاران و رقاصان ، سوء جذب و مورد استفاده قرار نگرفتن صحیح غذا ، بیماری تحلیل برنده نظیر سرطان یا هیپر تیروئیدیسم ، استرس روانی یا احساسی.
لاغری مفرط در کودکان
در کودکان کم وزن عوامل غیر تغذیه ای ، دریافت ناکافی کالری ، دفع بیش از حد و متابولیسم غیرطبیعی انرژی ممکن است با نارسایی رشد و مرگ و میر همراه باشد.
معمولا یک تاریخچه کامل و آزمایشات پزشکی مربوطه ، تعیین می کنند که آیا اختلالات زمینه ای باعث کم وزنی شده است یا خیر .
چرا که قبل از شروع برنامه درمانی ، ارزیابی علت و شدت کم وزنی مهم است تا بیماریهای تحلیل برنده شناسایی شوند و حمایت تغذیه و تغییرات رژیم غذایی همراه با درمان انجام گیرند.
افزایش وزن با رژیم غنی از انرژی
– توصیه می شود افراد کم وزن با علت کم خوری ، عادات غذایی و دریافت های روزانه خود را یادداشت نمایند تا کارشناس تغذیه میزان کمبود دریافت انرژی را محاسبه و بررسی کند.
– وعده های غذایی باید برنامه ریزی شده و با آرامش خورده شود و از صرف غذا با سرعت و عجله پرهیز شود.
– افراد خانواده و دوستان باید با راهکارهای تشویقی و ترغیبی فرد را مشتاق به غذا خوردن کنند حتی اگر گرسنه نباشد.
– رمز موفقیت در این راه، منظم غذا خوردن در طول روز است.
– علاوه بر وعده های غذایی ، میان وعده ها معمولا جهت افزایش کافی انرژی دریافتی لازم است.
– ممکن است مکمل ویتامین و مواد معدنی توصیه شود.
– علاوه بر دریافت مطابق نیاز انرژی برآورد شده برای وزن فعلی ، 500 تا 1000 کیلوکالری اضافی در هر روز باید برنامه ریزی و مصرف شود.
تدوین این برنامه غذایی تنها زیر نظر متخصص تغذیه به فرم اصولی امکان پذیر خواهد بود.
– استفاده از تمام گروه های غذایی مثل نان و غلات ، گوشتها و حبوبات و تخم مرغ ، لبنیات ، میوه و سبزیجات ، مغزها و دانه ها وروغنها و تنقلات سالم با نسبت های صحیح در طی روز توصیه می شود.
– بهتر است میزان چربی دریافتی کمی بیشتر از برنامه های غذایی متعادل باشد چرا که چربی ها در حجم کم حاوی انرژی بالایی هستند،به همین منظور توصیه به مصرف روزانه روغن های مایع سالم (غیر اشباع) مثل کانولا،کنجد،زیتون و …. روی غذاها و آجیل های خام میشود.
– جهت جلوگیری از ناراحتی های معده ، عدم تعادل الکترولیتی و اختلال عملکرد قلب باید دریافت به تدریج افزایش یابد.
چنانچه تمایل به دریافت برنامه ی غذایی متناسب با شرایط جسمانی خود هستید، با مراجعه به صفحه ی رژیم آنلاین و ثبت فرم، کارشناسان ما با شما تماس خواهند گرفت.
آیا تاکنون کودکانی را دیده اید که بیش از حد فعالیت دارند با دخترانی که اصلا به حرف های شما توجهی نمی کنند؟این کودکان بیش فعال هستند. متخصص روانپزشکی با اشاره به توصیههای غیردارویی در درمان پیش فعالی گفت: این اختلال در پسران حدود ۳ تا ۵ برابر بیشتر از دختران رخ میدهد.
علیرضا سفیدچیان درباره عارضه بیشفعالی در کودکان گفت: بیشفعالی یک اختلال روانپزشکی کودکان با شیوع 3 تا 7 درصد در مقطع ابتدایی است که در بعضی از موارد در سنین بزرگسالی هم ادامه مییابد، در اصطلاح علمی به آن ADHD هم گفته میشود.
وی در ادامه افزود: اختلال بیشفعالی شامل ترکیبی از مشکلات از قبیل عدم توانایی در حفظ توجه، فعالیت زیاد و رفتارهای ناگهانی است در پسران حدود سه تا پنج برابر بیشتر از دختران رخ میدهد و اغلب از سه سالگی پدیدار میشود، در پسران علائم بیشفعالی بیشتر به صورت تحرک و فعالیت زیاد و در دختران به صورت بیتوجهی دیده میشود.
متخصص روانپزشکی درباره نوع اول اختلال بیشفعالی عنوان کرد: نوع اول ADHD ترکیبی است که شامل بی توجهی، بیشفعالی است، معمولا این کودکان نمیتوانند کارهایشان را تمام کنند و همیشه آشفته و حواسپرت بوده و در زمینه تحصیلی با مشکل روبرو هستند، اصطلاحا گفته میشود که مغز این کودکان از نظر سرعت مانند یک ماشین فراری است، اما ترمز آنها از نوع دوچرخه است
یعنی ذهن آنها در حال مسابقه است و در زمان لازم نمیتوانند سرعتشان را کم کنند; این نوع بسیار شایع است و در پسرها هم بیشتر دیده میشود.
سفیدچیان، در توضیح نوع دوم یعنی پرتکانشگری اذعان داشت: در پرتکانشگری کودکان معمولا دونشانه پرتحرکی و تکانشگری را نشان میدهند اما توجه خوبی دارند، همچنین مرتکب کارهای خطرناکی نظیر بالارفتن از دیوار،کمد میشوند و مرتب در حال دویدن، پریدن و تکان دستها هستند، این کودکان بسیار پرحرف بوده و حرکاتی بیجا، نامناسب و خشن از خود نشان میدهند و در مجموع نمیتوانند در جای خو آرام بگیرند.
متخصص روانپزشکی با اشاره به نوع سوم که در دختران شیوع بیشتری دارد، گفت: نوع سوم ADHD بیتوجهی است، در واقع کودکان بیتوجه بیشفعال نیستند به طوریکه مدرسه شکایتی از بیشفعالی این کودکان ندارد، اما این کودکان در تمرکز و دقت دچار مشکل هستند و توان دقت به جزئیات را ندارند، وسایل خود را گم میکنند و نمیتوانند به حرف والدین یا معلم به دقت گوش دهند.
چگونگی تشخیص ADHD
سفیدچیان، درباره چگونگی تشخیص این اختلال تصریح کرد: هیچ تست آزمایشگاهی برای تشخیص این بیماری وجود ندارد، لذا تشخیص ما متکی بر پاسخ بیمار به سوالات و توضیحات خانواده است، همچنین با ارزیابی که ما از معلمین و اولیا میکنیم به مشکلات کودک در مدرسه پی خواهیم برد.
وی افزود: البته مجموعهای از تستهای روانشناختی در تشخیص این اختلال به کمک ما میآیند.متخصص روانپزشکی گفت: در واقع کودک مبتلا به ADHD باید ترکیبی از علائم بیتوجهی، بیشفعالی و تکانشگری را حداقل به مدت شش ماه داشته باشد و البته علائم باید فرد را دچار مشکل کرده باشند.
سفیدچیان، با تأکید بر اینکه تشخیص این بیماری فقط برعهده روانپزشک است، بیان کرد: بسیاری از والدین و اولیا مدرسه در تشخیص بیشفعالی دچار اشتباه میشوند، یعنی شلوغی و شیطنت یک کودک حتما به معنای وجود اختلال ADHD نخواهد بود،
باید در نظر داشته باشیم که در بعضی از بچهها اضطراب و افسردگی و بیماریهایی که بر روی مغز تأثیر میگذارند علائم می تواند تقلید کننده علائم بیشفعالی باشد که این تشخیصهای افتراقی بر عهده روانپزشک است.
وی افزود: در بعضی مواقع هیچ اختلال روانی وجود ندارد و فقط با قرار گرفتن در یک موقعیت استرسزا تغییرات رفتاری در کودک مشاهده میشود، مثلا کودکی که در محیط با طلاق والدین یا مرگ یکی از اعضای خانواده روبرو میشود نسبت به این وقایع تغییرات رفتاری خواهد داشت.
مجموعا همپوشانی یکسری از علائم و دریافت شرح حال پزشک را در تشخیص اختلال ADHD یاری خواهد کرد.
دلایل ابتلا به اختلال ADHD
متخصص روانپزشکی در پاسخ به علت ابتلای کودک به عارضه بیشفعالی تصریح کرد: دلیل قطعی این بیماری ناشناخته است، اما یکسری از عوامل مطرح در ایجاد این بیماری موثر هستند از جمله علل وراثتی و ژنتیکی، اختلال در سیستمهای عصبی،
آلودگیها و سموم محیط مانند برخی از فلزات سنگین، نوزادان زودرس و همچنین مادرانی که به مواد مخدر، الکل یا سیگار معتاد هستند، بیشتر در معرض این عارضه قرار خواهند داشت.
تأثیر رژیم غذایی بر اختلالات ADHD
متخصص روانپزشکی در پاسخ به میزان تأثیر رژیم غذایی بر ایجاد یا تشدید اختلال بیشفعالی گفت: تأثیر رژیم غذایی بر ADHD هنوز به اثبات نرسیده است، اما در مجموع توصیه میکنیم که از نوشیدنیهای قندی و گازدار، چیپس، پفک، کاکائو، قهوه، نسکافه و غذاهای آماده و تند و پرادویه که محرک هستند، پرهیز شود.
عوارض و خطرات بیشفعالی در صورت عدم درمان
سفیدچیان، پیرامون خطرات درمان نکردن اختلال بیشفعالی گفت: کودک بیشفعال زندگی را برای والدین سخت میکند یعنی کودک دچار افت عملکرد آموزشی و تربیتی خواهد شد، معمولا این کودکان در محیط مهد و مدرسه با سایر همسالان مشاجره و درگیری دارند و در صورت درمان نشدن این کودکان در آینده عزت نفس پایینی خواهند داشت و در تعامل و برقراری ارتباط با بزرگسالان دچار مشکل میشوند.
وی افزود: امکان ریسک اعتیاد یا سایر رفتارهای بزهکارانه در آنها بیشتر میشود یعنی در صورت عدم درمان با سایر اختلالات روانپزشکی مانند ناتوانی در ایجاد ارتباط، افسردگی، اضطراب، بیشعصبی، لکنت زبان، ارتکاب به اعمال مخربی مانند تخریب، مخالفت و گستاخی با بزرگترها روبرو خواهیم شد، لذا باید این اختلال به موقع و درست تشخیص داده شود.
درمان دارویی و غیردارویی بیشفعالی
سفیدچیان، با تأکید بر لزوم درمان دارویی این بیماری اذعان داشت: در مرحله نخست درمان دارویی تحتنظر روانپزشک لازم است و تردیدی در درمان دارویی این کودکان وجود ندارد، اما در مرحله دوم باید سایر درمانهای غیردارویی مانند مشاوره یا رواندرمانی توسط همکاران روانشناس بالینی انجام شود.
وی با اشاره به اهمیت ادامه درمان در محیط مدرسه یا مهد کودک افزود: یک مسئله بسیار مهم در درمان این است که خانواده باید اولیا مدرسه را در جریان بیشفعالی کودک بگذارد تا اولیا مدرسه از آموزشها و تکنیکهای کودکان بیشفعال استفاده کنند.
توصیههای غیردارویی در درمان کودکان بیشفعال
متخصص روانپزشکی ضمن توصیههای غیردارویی برای درمان بیشفعالی عنوان کرد: پدر و مادر باید این اختلال را بشناسند و با مطالعه و مشاوره سطح آگاهی خود را نسبت به این بیماری افزایش دهند، عدم شناخت درست از این بیماری توسط والدین باعث میشود که در رفتار با کودک و درمان او دچار مشکل شوند.
وی افزود: خانواده باید درک کند که رفتار کودک از روی اختلال است و عمدی در کار نیست، قوانین خانه باید شفاف و خلاصه و کوتاه باشند تا کودک به طور دقیق انتظارات والدین را بداند، در واقع کودک با درمان توانایی موفقیت را بدست خواهد آورد.
سفیدچیان، با تأکید بر تمرکز بر روی نقاط مثبت کودک توصیه کرد: شرکت دادن کودک در کارهای هنری و ورزشی، بیشتر از حد توان از فرزند انتظار نداشتن، آرام و شمرده سخن گفتن با کودک، داشتن ارتباط چشمی مناسب، داشتن برنامه منظم برای خواب و غذا از جمله توصیههای موثر در ارتباط با این کودکان است.
وی افزود: این کودکان به سختی خود را با تغییرات تطبیق میدهند مثلا اگر محل زندگی کودک تغییر کند باید از قبل این آمادگی برای جابجایی را در او ایجاد کنند و ناگهانی نباشد، همچنین بسیاری از موقعیتهای ناراحتکننده مانند نشستن در سخنرانیها یا کلاسهای طولانی، خرید در فروشگاههای بزرگ تحریک کننده سیستم عصبی کودک بوده و باعث تشدید علائم بیماری خواهد شد.
متخصص روانپزشکی با تأکید بر پرهیز از تنبیه بدنی کودک گفت: برای تربیت این کودکان باید از پاداش و تنبیه رفتاری استفاده کنیم معمولا این کودکان به دلیل نوع رفتارهای ناآرام خود عموما توسط والدین تنبیه میشوند که متأسفانه بسیار تشدید کننده خواهد بود.
وی خاطرنشان کرد: خانوادهها باید نسبت به این اختلال بسیار صبور و واقعبین باشند که نیازبه درمانی طولانی مدت دارد، لذا نباید انتظار بهبود یکشب را از کودک داشته باشند.